DNS Nedir? DNS Nasıl Çalışır?

DNS Nedir? DNS Nasıl Çalışır?

DNS (Domain Name System – Alan Adı Sistemi) insanların ve bilgisayarların iletişimini sağlar. İnsanlar isim, bilgisayarlar ise numara kullanır. İşte DNS de tam bu noktada, belirli bir listede isimlerle numaraları eşleştirmek için konuya dâhil olur. Aklınıza telefonunuzdaki “Rehber” özelliğinin geldiğini ve benzerliği değerlendirdiğinizi görür gibiyiz.

Bu makalede DNS nedir sorusunu cevaplayacak, sizlere DNS’i en ince ayrıntısına kadar anlatacağız.

Basitçe anlatmak gerekirse, DNS ağdaki dağıtılmış veritabanları sistemidir ve ana görevi, belirli makine adlarını, bilgisayarların anladığı dil olan IP numaralarına çevirmektir. Eşleşen IP numaralarıyla makine adlarının bilgileri dizinde saklanır. Bu dizin de alan adı (domain) sunucularında depolanır.

DNS nedir öğrendiğinize göre sırada nasıl çalıştığı var.

DNS nasıl çalışır?

DNS belirli adımlarla çalışır ve DNS yapılarından geçer. Bu adımlar bir DNS sorgusu yani bilgi için bir taleple başlar.

Bir senaryo yaratıp bilgi aramak için web tarayıcımıza rasgele bir alan adı yazacağız (örneğin, www.google.com). Başlangıçta bir DNS sunucusu, makine adlarıyla IP adreslerini eşleştirmekle yükümlü olan işletim sistemindeki basit bir metin dosyası olan filehosts‘a bakacak.

Eğer herhangi bir bilgi bulunmazsa cache‘i (önbellek), geçici olarak bilgi depolayan bir donanım veya yazılım parçasını arayacaktır. En yaygın önbellekleme yapılan yerler web tarayıcıları ve Internet Service Providers (ISP) – İnternet Servis Sağlayıcılarıdır. Eğer herhangi bir bilgi mevcut değilse, bu basit adımın sonucu  bir hata mesajıdır.

DNS Nasil Çalışır diyagramı

DNS Recursor (Özyineleyici)

Sorgunun özyineli bir şekilde yollandığı bir senaryoda, sunucu istemci adına talebi yerine getirmek için öbür sunucuları sorgulayabilir. İşte bu bir DNS özyineleyicisidir. Her bilgiyi ulaşılabilir yapmak için sıkı çalışan bir temsilci gibidir. Bilgiyi almak için çaba bir Root DNS Sunucusunu yardım için aramayı da içerir.

Root Ad Sunucusu

Root Ad Sunucusu olarak da bilinen Root DNS sunucusu DNS hiyerarşisinde en üst seviyededir. Resmi bir adı yoktur ve boş dizgiyle etiketlidir. Onu bir kurye olarak hayal edebilirsiniz.

Pratikte özyineli bir DNS çözücüsü talebi bir Root Ad Sunucusu‘na devreder. Daha sonra ise sunucu talebe, temsilcinin daha belirli yerlere, üst seviye alan adlarına (TLD ad sunucusu) gitmesini söyleyerek cevap verir.

TLD Ad Sunucusu

Google veya Facebook’a erişmek istediğiniz zaman alan adlarını .com uzantısıyla bitirirsiniz. Bu üst seviye alan adlarından biridir. Bu türden bir üst seviye alan adı için olan sunucu TLD ad sunucusudur. Yaygın bir alan adı uzantısı için bütün bilgiyi yönetmekle yükümlüdür.

www.google.com hakkındaki bilgi isteğinde olduğu gibi, saf bir delege olarak .com TLD’i DNS çözücüden gelen isteği Yetkili DNS Sunucusuna (Yetkili Ad Sunucusu) başvurarak yanıtlayacaktır. Domain için gerçek kaynaklara sahip olan sunucu budur.

Yetkili Ad Sunucusu

Bir DNS çözücüsü bir yetkili ad sunucusuyla karşılaştığı zaman esas olay gerçekleşir. Yetkili ad sunucusu, alan adının sunduğu bütün bilgiye sahiptir. Sunucu, kayıtta bulduğu IP adresine bir özyineli çözücü verebilir.

Bir Alan Adı için DNS Ayarları Nasıl Değiştirilir?

Hostinger kontrol panelinizde DNS ayarlarını değiştirmek oldukça basittir. Tek yapmanız gereken kontrol panelinize giriş yapmak ve DNS Alan Editörü sekmesine erişmek.

DNS Nedir: Hostinger'ın DNS Alan Editör sekmesi

DNS Alan Editör’ünde düzenleyebileceğiniz, ekleyebileceğiniz ve silebileceğiniz DNS kayıt tipleri bulacaksınız.

Bu DNS kayıt tipleri:

  • A kaydı
    Yeni Host, TTL (Time to Live – Yaşam Süresi) ve Hedef ekleyebileceğiniz basit bir DNS kaydı.
  • CNAME kaydı
    Yeni Host, TTL (Time to Live – Yaşam Süresi) ve Hedef ekleyebileceğiniz başka bir alan adı için takma isim kaydı.
  • MX kaydı
    Yeni Host, Öncelik, TTL (Time to Live – Yaşam Süresi) ve Hedef ekleyebileceğiniz postanızla ilgilenen sunucuyu tanımlama kaydı.
  • TXT kaydı
    Yeni Host, TXT değeri, TTL (Time to Live – Yaşam Süresi) ve Hedef ekleyebileceğiniz, metin bilgiye sahip olmanıza olanak sağlayan kayıt.
  • AAAA kaydı
    Yeni Host, IPV6, ve TTL (Time to Live – Yaşam Süresi) ekleyebileceğiniz IPV6 adresi için A kaydı.
  • NS kaydı
    Yeni Host, TXT değeri ve TTL (Time to Live – Yaşam Süresi) ekleyebileceğiniz sunucunuz için kaydeden DNS sunucu kayıtları.
  • SRV kaydı
    Yeni Öncelik, Ad, Ağırlık, Port, Hedef ve TTL ekleyebileceğiniz Alan Adı Sistemindeki veriyi tanımlamak için olan kayıt.

Bu konuda daha detaylı bir anlatım için Hostinger DNS Alan Editörü Nasıl Kullanılır (İng.) adlı makalemize göz atabilirsiniz.

Sonuç

Bu makalede DNS nedir sorusuna cevap verdik. DNS’in nasıl çalıştığını öğrenerek Hostinger kontrol paneli ayarlarında ihtiyacınıza göre bazı değişiklikler yapabilirsiniz.

Düşüncelerinizi aşağıdaki yorumlar kısmında bizimle paylaşmayı unutmayın!

Author
Yazar

Gökhan O.

Gökhan Hostinger’da YouTube Takım Lideri olarak çalışmakta. WordPress hakkındaki tecrübe ve bilgisini bu blogda paylaşıyor. Hostinger’ın adını YouTube içeriği üzerinden duyurmayı kendine görev edinmiştir. Hobileri arasında oyun oynamak ve futbol maçları izlemek vardır.