Linux Cat Komutu: Kullanımı ve Örnekleri

Cat komutu Linux’da öğrenebileceğiniz en kullanışlı komutlardan biridir. Adını İngilizce bir kelime olan concatenate‘den (Türkçe’si ardarda bağlama) alır ve standart çıktı ekranında dosyalar yaratmanıza, birleştirmenize veya bastırmanıza izin verir.

Herhangi bir Debian veya Red Hat bazlı sistemde coreutils paketiyle önceden yüklü geldiğinden herhangi bir şey yüklemenizi gerektirmez.

Bu makalede Linux cat komutu kullanımını ve özelliklerini anlatacağız.

Cat Komutu Söz Dizimi

Bu makalenin konusunu incelemeye başlamadan önce SSH kullanarak VPS’e giriş yapmanız ve hızlıca temel söz dizimine bir bakmanız gerekiyor. Bu komutu bir dosya adı ve çeşitli işlemleri belirlemek için farklı seçeneklerle kullanabilirsiniz.

cat [SEÇENEK] [DOSYA]

Mevcut bütün seçenekleri bulmak için terminal’den cat -help komutunu çalıştırın.

Cat Komutu ile Bir Dosya Yaratma

Cat komutunu kullanarak hızlıca bir dosya yaratabilir ve içine metin koyabilirsiniz. Bunu yapmak için > işlecini metni dosyaya yönlendirmek için kullanın.

cat > dosyaadi.txt

Bununla dosyayı yaratmış olursunuz ve bu dosyayı yazıyla doldurmaya başlayabilirsiniz. Birden çok yazı satırı eklemek için her satırın sonunda Enter‘a basın. İşiniz bittiğinde dosyadan çıkmak için CTRL+D‘ye basın.

Dosyanın yukarıdaki komutla yaratıldığını doğrulamak için terminal’de aşağıdaki ls komutunu kullanın:

ls -l

Cat Komutuyla Bir Dosyanın İçeriğini Görüntülemek

Bu cat komutunun en basit işlevlerinden biridir. Herhangi bir seçenek belirtmeden komutun kendisi bir dosyanın içeriklerini okuyacak ve konsolda gösterecektir.

cat dosyaadi.txt

Büyük dosyaları görüntülemeyi önlemek için | more seçeneğini ekleyerek less veya komutlarıyla sonucun büyüklüğünü değiştirebilirsiniz:

cat dosyaadi.txt | more

Ayrıca birden fazla dosyanın içeriğini görüntüleyebilirsiniz. Örneğin, bütün metin dosyalarının içeriğini görüntülemek için aşağıdaki komutu terminal’de kullanın:

cat *.txt

Cat Komutu Kullanarak İçeriği Yönlendirmek

Konsolda bir dosyanın içeriğini görüntülemek yerine sonucu > kullanarak başka bir dosyaya yönlendirebilirsiniz. Komut satırı böyle olacaktır:

cat kaynak.txt > hedef.txt

Eğer hedef dosya bulunmuyorsa o zaman komut bu dosyayı yaratacak veya var olan dosyanın üzerine yazacaktır.

Hedef dosyanın içeriklerini de yeni dosyaya eklemek için cat komutuyla birlikte >> seçeneğini kullanın:

cat kaynak.txt >> hedef.txt

Cat Komutu ile Dosyaları Ardarda Bağlama

Bu komut birden çok dosyayı tek bir dosyaya bağlamanıza izin verir. Basitçe, tıpkı yukarıdaki yönlendirme fonksiyonu gibi çalışır ancak tek fark birden fazla kaynak dosyasıyla çalışabilmesidir.

cat kaynak1.txt kaynak2.txt > hedef.txt

Daha önce de belirttiğimiz gibi yukarıdaki komut eğer hedef dosya yoksa oluşturacak veya aynı isimdeki dosyanın üzerine yazacaktır.

Satır Sonlarını Cat Komutu ile Renklendirmek

Cat komutu satır sonlarını $ karakterini her satırın sonunda görüntüleyerek işaretleyebilir. Bu özelliği kullanmak için cat komutuyla birlikte -E seçeneğini kullanın:

cat -E dosyaadi.txt

Cat Komutu ile Satır Rakamlarını Görüntüleme

Cat komutuyla bir dosyanın içeriklerini her satırın başında rakamlarla görüntüleyebilirsiniz. Bu özelliği kullanmak için cat komutuyla birlikte -n seçeneğini kullanın:

cat -n dosyaadi.txt

Cat Komutuyla Bastırılamayan Karakterleri Görüntüleme

Bütün bastırılamaz karakterleri görüntülemek için aşağıdaki örnekteki gibi cat komutuyla birlikte -v seçeneğini kullanın:

cat -v dosyaadi.txt

Yalnızca tab (sekme) karakterlerini görüntülemek için -T seçeneğini kullanın:

cat -T dosyaadi.txt

Tab (sekme) karakterleri ^I olarak gösterilecektir.

Cat Komutu ile Boş Satırları Birleştirmek

Ekranınızda tekrarlanan boş satırları birleştirmek için -s seçeneğini kullanabilirsiniz. Unutmayın ki bu seçenek sadece tekrarlanan boşlukları silerek tek bir boşluk bırakacaktır. Komutu aşağıdaki gibidir:

cat -s dosyaadi.txt

Cat Komutu ile Boş Olmayan Satırları Rakamlandırmak

Boş olmayan satırları rakamlandırmak için -b seçeneğini kullanın. Unutmayın ki -b seçeneği ile -n seçeneğini kullanırsanız geçerli olan seçenek -b olacaktır.

cat -b dosyaadi.txt

Cat Komutu ile Bir Dosyayı Tersinden Görüntüleme

Bir dosyanın içeriğini son satırla başlayıp ilk satırıyla biten şekilde tersinden görüntülemek için tac komutunu kullanın. Bu komut aslında cat komutunun tersten yazılmış halidir:

tac dosyaadi.txt

Sonuç

İşte bu kadar. Artık cat komutunun temel özellik ve fonksiyonlarını biliyorsunuz. Bu bilginizi kullanmaya hemen başlayabilirsiniz. Cat komutuyla ilgili daha fazla bilgi için cat’in el kılavuzu sayfasına man cat komutu ile ulaşabilirsiniz.

Umarız ki bu makaleyle Linux Terminal’ini daha iyi kullanabilir hale gelmişsinizdir. Unutmayın, yorumlarınızı ve düşüncelerinizi aşağıdaki yorumlar kısmında bizimle paylaşabilirsiniz. Sıradaki makalemizde görüşmek üzere!